REGIO – Het is niet alleen een heel warme lente, maar ook nog eens een bijzonder natte. In andere woorden: de ideale omstandigheden voor muggen om zich eens goed te vermenigvuldigen. Moeten we ons voorbereiden op een muggenplaag?
De Wageningen Universiteit (WUR) waarschuwt voor een ‘muggenrijke zomer’ door de recordwarmte en extreme regenval van de afgelopen maanden. Bij de NOS spreekt men zelfs van een heuse muggenplaag, maar is het ook echt een plaag te noemen?
Muggenexpert Bart Knols denkt van niet: ‘Nee’, verzucht hij. ‘Altijd weer dat gedoe met een ‘plaag’. Dan klinkt het meteen als een ramp. Lokaal zullen er misschien veel muggen zijn, maar het is geen plaag’.
Dat de omstandigheden voor muggen goed waren, ontkent de medisch entomoloog niet. ‘Het was zowel de warmste als natste meimaand ooit gemeten in Nederland. De muggen hebben zich goed kunnen voortplanten, veel eitjes kunnen leggen en dus zullen er straks ook meer volwassen muggen zijn’.
Muggenradar
Maar waar kwam het idee dan vandaan dat we de komende maanden overspoeld worden met de zoemende steekbeesten? De schuld daarvan legt de wetenschapper bij de muggenradar, waarop de overlast door muggen wordt bijgehouden.
‘Het punt is dat mensen daar zelf kunnen aangeven of ze veel of weinig overlast ervaren’, verklaart Knols. ‘Maar sommigen spreken al van veel overlast als ze één keer gestoken worden. Het geeft dus een heel subjectief beeld’. En Knols wil nog meer misverstanden rondom muggen de wereld uit helpen. Met name: zogenaamde wondermiddeltjes die de muggen op afstand zouden houden.
Fabels over muggen
Zo zou het bijvoorbeeld goed zijn om vleermuizen aan te trekken naar je tuin, omdat die de muggen op zouden eten. ‘Het aandeel van muggen in het dieet van vleermuizen is maar vijf procent. Die zijn juist op zoek naar dikke motten. Daar halen ze veel meer calorieën uit’.
Andere middeltjes, zoals het eten van knoflook, lavendel in je slaapkamer of het maken van een kruisje op een muggenbult om de jeuk tegen te gaan, zijn eveneens waardeloos volgens Knols. ‘Het zijn allemaal dingen waar mensen heilig in geloven, zonder dat daar enige wetenschappelijke basis voor is’.
In sommige gevallen kunnen die zogenaamde antimuggenmiddeltjes zelf échte schade aanrichten, benadrukt Knols. ‘Mensen gaan bijvoorbeeld naar de tropen en slikken geen malariapillen omdat ze een polsbandje met citronellaolie dragen, of omdat ze een kastje in de muur steken waar ultrasoon geluid uit zou komen’. Vervolgens worden die mensen blootgesteld aan muggen die ziektes kunnen dragen, klaagt de entomoloog. ‘Het is gewoon volksverlakkerij. De overheid zou daartegen moeten optreden’.
Ziektedragers
En wie dacht dat ziektedragende muggen alleen in de tropen voorkomen, komt van een koude kermis thuis. In Nederland duiken dergelijke exoten tegenwoordig steeds vaker op. Exoten zoals de Aziatisch tijgermug.
‘Door de klimaatverandering doet die het hier ook goed. Die slag hebben we als Europa compleet verloren’, legt Knols uit. ‘Er zitten populaties door heel Europa. Voor zover ik weet zit er in Nederland nog geen grote, maar dat is een kwestie van tijd’, verzucht hij.
Tips tegen overlast
Kortom: er komt geen muggenplaag des doods aan, maar lokaal kan er wel overlast worden ervaren. Om de overlast toch zoveel mogelijk te beperken, sprak Rijnmond Knols eerder deze maand al voor wat tips.
Zorg bijvoorbeeld dat je stilstaand water rondom je huis opruimt of goed afdekt. Denk aan potten, een regenton of de dakgoot die door de regen nat zijn geworden.
Of plaats een hor bij je deuren of een klamboe op je slaapkamer. Dat vergt wat meer inspanning, maar de resultaten mogen er zijn. ‘Het is een fysieke barrière tussen jezelf en dat beestje buiten. Geen pesticiden, geen chemische troep’.
Maar de allerbeste methode? Ouderwets smeren met antimuggenspray of -zalf. En dan geen enorme hoeveelheden, maar simpelweg op het juiste moment: de avonduren.
Dit is een verhaal van onze mediapartner Rijnmond.
