REGIO – Sloten en meren in de Drechtsteden zitten, naast het ‘bekende’ PFOA en GenX, ook nog vol met andere schadelijke PFAS-stoffen. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit Utrecht. Milieuchemicus Chiel Jonker vond ‘enorm hoge pieken’ stoffen in de metingen, die hij linkt aan de mogelijk onvergunde uitstoot van chemiebedrijf Chemours.
Naast PFOA en opvolger GenX vonden onderzoekers stoffen als PFBA, PFNA en PFDA. Die zijn volgens Jonker tot tien keer zijn dan PFOA.
Het chemiebedrijf heeft sinds 2021 een vergunning voor de uitstoot van die ‘andere’ stoffen, maar vóór dat jaar zijn ze al in sloten en plassen in onze regio gemeten. Jonker noemt het ‘waarschijnlijk’ dat Chemours die stoffen al langer uitstoot dan er een vergunning voor is.
Technisch mengsel
“PFOA is nooit te verkrijgen als een zuivere stof, bij Chemours is het altijd gebruikt als hulpstof. Hoogstwaarschijnlijk is er gewerkt met een soort technisch mengsel waarin ook allerlei andere stoffen zaten”, verduidelijkt de onderzoeker.
Op basis van metingen door waterschappen vond Jonker 170 plekken met verhoogde PFAS-concentraties. Enkele tientallen van die meetplekken zijn binnen onze streek en kunnen gelinkt worden aan Chemours. In Dordrecht werd bijvoorbeeld gemeten in het water van het Weizigtpark, maar ook in het buitengebied en in de wijken Dubbeldam en Sterrenburg.
Ook in onze streek werden verhoogde concentraties PFAS gemeten. Dit gebeurde in onder meer Sliedrecht, Papendrecht, Alblasserdam en verschillende dorpen in de gemeente Molenlanden aan de slag.
Vroeger tonnen, nu kilo’s
Naast Chemours benoemt het onderzoek ook andere ‘uitstoters’ van PFAS, zoals afvalverwerker HVC en rangeerterrein Kijfhoek bij Zwijndrecht. Volgens Jonker gaat dit echter om veel lagere hoeveelheden dan Chemours altijd deed. Het chemiebedrijf mag namelijk nu enkele kilo’s PFAS lozen, terwijl dit vroeger om tonnen ging.
Kees van der Hel ziet het allemaal met lede ogen aan. Voor de actievoerder van ‘Gezondheid Voor Alles’, die zaterdag voor de 255ste keer protesteert bij de hoofdingang van Chemours, komen de onderzoeksresultaten niet als een verrassing. Een bevestiging van wat men al vermoedde en wist, vindt Van der Hel. Hij is vooral benieuwd naar metingen in de lucht, want daar is nog veel onduidelijk over.
‘Ontbreekt op steun vanuit de overheid’
De inwoner van Sliedrecht hoopt vooral dat toezichthouder DCMR veel meer mogelijkheden krijgt. ‘Zowel financieel als qua bemensing. Het ontbreekt gewoon op alle terreinen aan steun vanuit de overheid naar dat soort instanties’.
Volgens de Dordtse milieuwethouder Tanja de Jonge (GroenLinks) bevestigt het rapport ‘de behoefte aan een continu monitoringssysteem dat inzicht geeft welke stoffen er precies vrijkomen, uitgestoten of geloosd worden’. De Jonge vindt die vroege opsporing ‘een stap in de goede richting om de milieuschade te beperken’.
Onderzoek voortgezet
Ook benadrukt ze dat het onderzoek naar PFAS-bronnen wordt voortgezet op basis van actuelere data, waarbij wordt samengewerkt met Rijkswaterstaat, waterschappen en omgevingsdiensten.
Dit artikel is geschreven door Corrado Francke.
