ZWIJNDRECHT – In Zwijndrecht werd in het afgelopen jaar één straat vernoemd. Bijzonder is het dus des te meer dat er nu een heel park is vernoemd. Het stuk groen tussen de Willem van Oranjelaan en de Juliana van Stolbergstraat is nu het Jeanne Berkelaarpark: vernoemd naar de in Zwijndrecht geboren verzetskoerier Jeanne Berkelaar.
Eerder dit jaar, op 26 maart, werd op de Dordtse begraafplaats Essenhof al het Jeanne Berkelaarpad onthuld. Maar in Zwijndrecht, haar geboorte- en woonplaats tijdens de Tweede Wereldoorlog, was er niets wat aan haar herinnerde. De vrouwen in de gemeenteraad van Zwijndrecht waren daarom van mening dat ook daar eer betoond moest worden aan Berkelaar.
‘Men dacht oorspronkelijk aan een plantsoen’, laat wethouder Robert Kreukniet tijdens de onthulling op bevrijdingsdag aan radiopresentator Ben Corino van Studio De Witt weten. Bij de onthulling werd echter duidelijk dat er toch iets groter gedacht is. Het stuk groen met vijver tussen de Willem van Oranjelaan en de Juliana van Stolbergstraat draagt namelijk nu de naam van de verzetsheldin van weleer: het Jeanne Berkelaarpark.
‘Mooi dat we dit nu in Zwijndrecht kunnen doen’, zegt Kreukniet. ‘Wij vernoemen hier niet zoveel plekken. De benoeming van het pad in Dordrecht heeft haar eigenlijk weer terug op ons pad gebracht’.
Verraden, opgepakt en gemarteld
Jeanne was verpleegster en werkte voor het verzet als koerier. Ze kon in uniform over straat en kon daarom makkelijk berichten rondbrengen. Ze werd echter verraden, waarna ze in augustus 1944 werd opgepakt en gemarteld. Een dader is nooit aangewezen. Ondanks de martelingen heeft ze nooit de namen van haar mede-verzetsstrijders prijs gegeven. De martelingen trokken volgens familieleden wel een spoor op de rest van haar leven.
Menno Schotel, trotse achterneef van Jeanne, is bij de onthulling aanwezig. Hij vertelt aan Corino dat Jeanne weinig over de oorlog sprak: ‘Ze heeft een bijzonder zware tijd gehad. Na de oorlog heeft haar gezondheid haar ook in de steek gelaten. Ze is gemarteld en werd vernederd in gevangenschap. Daar heeft ze uiteindelijk de prijs voor betaald’.
Berkelaar vertrok kort na de oorlog naar Indonesië maar moest vanwege haar falende gezondheid vrij snel terug naar Spanje en Frankrijk. Jeanne zou nog wel trouwen, maar kinderen kreeg ze niet. Ook Zwijndrecht zag ze niet meer terug.
Dit artikel is geschreven door de redactie van Streekomroep56.
