ALBLASSERDAM – Ouderen die huishoudelijke hulp aanvragen, krijgen in steeds meer gemeenten eerst een test. Via een fitnessprogramma wordt bekeken of zij door sporten weer fit genoeg kunnen worden om toch zélf schoon te maken. ‘Dit doe je niet voor een 80-jarige, die om hulp vraagt’.
Gemeenten zeggen dat het altijd vrijwillig is. Toch zijn er situaties waarbij ouderen een vervelend gevoel overhouden aan zo’n test en het idee hebben dat ze geen hulp krijgen, tot het trainingstraject is afgerond.
Zo vertelt de 84-jarige Jenny van Weijen uit Alblasserdam aan de NOS dat het intakegesprek als een vernedering voelde. ‘Samen met mijn man moesten we op de grond liggen en zelfstandig overeind komen, maar dat kunnen we helemaal niet meer. We moesten op de grond naar een bank rollen, zodat we ons daaraan omhoog konden hijsen’.

Gewichtheffen
Haar man Wijnand van Weijen (88) moest ook gewichtheffen, wat volgens het echtpaar na verschillende operaties niet meer mogelijk is. De conclusie was dat hij met een fysiotraject van zes weken weer fit genoeg zou zijn om huishoudelijke taken op te pakken. ‘Na de trainingen kan hij zelfs om dit gebouw hobbelen’, werd er tegen het stel gezegd.
Wijnand en Jenny willen graag hulp en daarom wilden ze meedoen aan de test. Maar dit heeft volgens hen niks met hulp te maken. ‘Als men dat doet voor jonge mensen, van 60-jarigen, nou ja, oké,’ zegt Jenny. ‘Maar toch niet voor als je in de tachtig bent en je vraagt dan om hulp. Dat doe je niet zomaar’.
Volgens Eline Linthorst, universitair docent Gezondheidsrecht aan de Erasmus Universiteit en specialist op het gebied van de Wmo, is de manier waarop dit gaat niet juist. ‘Op het moment dat iemand met een hulpvraag komt, dan is de actuele situatie leidend. En als men minder zelfredzaam is, heeft diegene hulp nodig. Men kan niet vooruitlopen op de mogelijke resultaten van zo’n traject’.
Fit en zelfstandig
Gemeenten die met het fitnessbedrijf samenwerken, zeggen tegen de NOS dat ze dat niet puur doen om kosten te besparen op zorg, maar juist om ouderen fit en zelfstandig te houden. Op de site van het bedrijf zelf staat wel: ‘enorme besparing Wmo-kosten’.
Volgens gemeenten is het belangrijk dat ouderen langer zichzelf kunnen onderhouden vanwege een vergrijzende bevolking en personeelstekorten in de zorg. Veel ouderen zijn dan ook enthousiast over het trainingstraject, zeggen de gemeenten die de NOS benaderde in een rondvraag. ‘Juist omdat het moment van training en het kopje thee achteraf een sociaal moment in de week biedt’.
Menselijke maat
In de gemeente Sliedrecht hebben verschillende ouderen zich gemeld bij Boudewijn Brandwijk, die namens de lokale partij Slydregt.NU vragen heeft gesteld aan het college over het trainingstraject.
De ouderen geven aan dat het als een verkapte verplichting voelt, als een ‘extra drempel’ om de kosten te drukken, zegt Brandwijk. ‘Het is heel goed dat we inzetten op het fit houden van ouderen. Ook is het belangrijk dat er maatwerk aan te pas komt bij het toekennen van de Wmo, maar dit slaat door in het verliezen van de menselijke maat’.
Dit artikel is geschreven door de redactie van de NOS en RTV Rijnmond.